STANOWISKO Zarządu Głównego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej w sprawie projektu z dnia 20.05.2016 r. ustawy o ustanowieniu „ Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Biura Ochrony Rządu w latach 2017-2020 ”.
Zarząd Główny NSZZ FSG z satysfakcją przyjął do wiadomości fakt rozpoczęcia prac nad projektem ustawy o modernizacji służb mundurowych na lata 2017-2020. Jest to długo oczekiwany przez funkcjonariuszy Straży Granicznej projekt. Idea jego wprowadzenia świadczy o odpowiedzialnym myśleniu i działaniu na rzecz wzmocnienia stanu bezpieczeństwa państwa, jego obywateli i funkcjonariuszy. Służba i praca w resorcie spraw wewnętrznych i administracji w ostatnim okresie czasu, stała się mało atrakcyjna. Można stwierdzić, że był to czas ciągłego wprowadzania niekorzystnych zmian, których skutki boleśnie odczuli funkcjonariusze, pracownicy i ich rodziny. Konsekwencją takiego stanu rzeczy były liczne odejścia z pracy i służby wartościowych i wysoko wykwalifikowanych specjalistów w zakresie ogólnie pojętego bezpieczeństwa państwa.
Zarząd Główny NSZZ FSG po dokonaniu szczegółowej analizy przedmiotowego projektu co do zasady pozytywnie ocenia dokument w jego sformułowaniach zawartych w części ogólnej aktu. Jednakże niepokój wzbudza wskazany w niej sposób finansowania jej zasadniczych obszarów. Planuje się, że 65 % przedsięwzięć swoje finansowanie znajdzie w rezerwie celowej, w tym całość wzmocnienia motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy i pracowników cywilnych. Tym samym możliwość realizacji w poszczególnych formacjach przedsięwzięć określonych w załącznikach do projektu „stoi pod dużym znakiem zapytania” i zależy od wielu nieprzewidywalnych czynników zewnętrznych w tym od powodzenia finansowego realizowanych przez rząd programów, zwłaszcza tych największych z dookreśleniem „+”. Umocowanie w takiej proporcji środków finansowych w źródłach niedających możliwości rozplanowania poszczególnych inwestycji w okresach wieloletnich, może skutkować nieracjonalnym wydatkowaniem tych możliwych do przyznania „w ostatniej chwili” pieniędzy ze względu na konieczność stosowania dosyć skomplikowanych i długotrwałych procedur związanych z zakupem sprzętu o znacznej wartości czy prowadzenia procesu inwestycyjnego. Nie koreluje też z założeniami stosowanego w formacjach budżetu w układzie zadaniowym, który daje możliwość racjonalnego rozłożenia inwestycji w okresach wieloletnich ale tylko gdy jest pewne źródło ich finansowania. Utrudnia również wykorzystanie środków wspólnotowych w procesie inwestycji budowlanych czy zakupu sprzętu ze względu na konieczność zagwarantowania środków własnych już na etapie aplikacyjnym. Wątpliwości budzi zakres i rodzaj proponowanych zakupów w Programie dotyczących obszaru lotnictwa Straży Granicznej.
Oceniając propozycję podziału przyznanych środków finansowych na poszczególne obszary należy podkreślić, że w tych ramach, wypracowano dla SG akceptowalne warunki.
Za wyjątkiem środków przewidzianych na wzmocnienia motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy i pracowników, gdzie przewidziano wzrost wielokrotności kwoty bazowej o identyczne wartości, co skutkowało podobnymi wartościami przelicznikowymi w poszczególnych formacjach. Odnosząc się do tego obszaru należy zauważyć, że ustawodawca przewidując wypłatę „podwyżek” uposażeń w roku 2017 i dopiero w roku 2019, a więc co 2 lata, a więc z góry zakłada, że nie będzie realizował dyspozycji o corocznej waloryzacji uposażeń wynikającej z ustawy z 23.12.1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 2030 z późn. zm.).
Zarząd Główny NSZZ FSG stwierdza, że w zakresie proponowanych w projekcie podwyżek uposażeń funkcjonariuszy i wynagrodzeń cywilnych, środki przeznaczone na ten cel są dalece niewystarczające i nie spełniają pokładanych od lat nadziei na godne płace w Straży Granicznej. Ze zrozumieniem odnosimy się do sytuacji ekonomicznej naszego kraju, jednak w samej ustawie zauważamy możliwość przeniesienia miedzy innymi części środków z planowanych inwestycji oraz zakupu środków łączności na rzecz postulowanych podwyżek.
Dokonując realnych obliczeń podwyżki uposażeń, które miały miejsce od roku 2010, w ramach zwiększenia dodatku za stopień służbowy, i tych planowanych w projekcie ustawy to nie stanowią realnej rekompensaty strat jakie ponieśli i poniosą poszczególni funkcjonariusze ze względu na coroczne niewaloryzowanie ich uposażeń oraz niewypłacenie im z tego tytułu stosownych odsetek ustawowych. Oczywiście nie odnosząc się do realnej straty jaką ponoszą poszczególne gospodarstwa domowe funkcjonariuszy ze względu na spadek „siły nabywczej” naszej waluty.
Biorąc powyższe pod uwagę i pozytywne doświadczenia z uprzedniej ustawy modernizacyjnej Zarząd Główny NSZZ FSG z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę uregulowania modernizacji poszczególnych formacji w ustawie specjalnej w tym uwzględniającej czynnik wzmocnienia motywacyjnego charakteru uposażeń. Jednak o ile to możliwe to proponuje się na poszczególne lata obowiązywania programu przewidzieć coroczną waloryzację (bynajmniej w latach 2017-2019) o wskaźnik 0,20 kwoty bazowej co dawałoby całkowity wzrost przez cztery lata w wysokości 0,80 kwoty bazowej.
W przypadku skrajnym i w odniesieniu do naszej formacji mogłoby to się odbyć częściowym ograniczeniem środków przewidzianych na inwestycje budowlane i zakup sprzętu, ponieważ większość inwestycji i zakupów na granicy zewnętrznej odbywa się z udziałem środków pochodzących ze źródeł wspólnotowych zewnętrznych, w oddziałach na terenie kraju też są podejmowane takie inicjatywy.
Mając powyższe na względzie wnosimy o wprowadzenie zmian proponowanych przez Zarząd Główny Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Straży Granicznej do zapisów projektu ustawy o ustanowieniu „ Programu modernizacji Policji, SG, PSP i BOR w latach 2017-2020 ”. Uważamy, że uwzględnienie proponowanych zmian uwiarygodni działania obecnego rządu, oraz bezspornie przyczyni się do wzrostu poziomu bezpieczeństwa państwa, jego obywateli i poziomy satysfakcji funkcjonariuszy i pracowników cywilnych z realizacji ustawowych zadań.